Płyty kamienne. Dobrym sposobem na wykonanie ciekawych schodów ogrodowych jest wykorzystanie płyt kamiennych. Schody zbudowane z takiego materiału mogą być wykonane z mniejszych kamieni, na których zostaną ułożone płyty pełniące funkcję stopnic. Drobniejsze kamienie widoczne od strony czoła stopni będą dodatkową ozdobą całości.
Informacje o stronie: Informujemy, że serwis internetowy wykorzystuje do prawidłowego działania pliki cookie. Szczegółowe informacje dotyczące przetwarzania plików cookie i innych danych znajdziecie Państwo w dokumencie: "Polityka prywatności serwisu Brak zgody na instalację i korzystanie z plików cookie może być wyrażony przez zmiany ustawień przeglądarki. Informacje również dostępne w ww. Zbigniew Witkowiak AAPS „Serwer” © 2016
Kamień polny cięty na elewacje gr. 2cm. 130 zł. Nowe. Szczytno - 20 lipca 2023. Dorotowo, dom z widokiem na jez. Wulpińskie. 2 040 000 zł. Dorotowo - 28 lipca 2023. 280 m² - 7285.71 zł/m². W poprzednim wpisie mieliście okazję dowiedzieć się co nieco o wykorzystaniu kamieni w ogrodach skalnych. Dziś napiszę o wykorzystaniu kamienia do układania nawierzchni i schodów w naszych ogrodach. Kamienne nawierzchnie bardzo dobrze wpisują się w kompozycję ogrodu, jeśli tylko elementy kamienne są odpowiednio dobrane do charakteru ogrodu. Ścieżki i chodniki stanowią łączniki pomiędzy poszczególnymi częściami w ogrodzie. Tarasy stanowią natomiast miejsca wypoczynku i swego rodzaju „wybieg”. Można je budować tuż przy domu lub w pewnym od niego oddaleniu. Nawierzchnie możecie pokrywać różnym materiałem kamiennym. Podzielić je można na nawierzchnie wyłożone materiałem sypkim i nawierzchnie twarde. Pierwsze z nich mają charakter głównie dekoracyjny. Ciężko przemieszczać się po wysypanym żwirem chodniku, który nie jest trwały i przesuwa się pod stopami. Dlatego lepiej wyglądają wzdłuż oczka wodnego czy rabaty lub w innych miejscach, które są mało uczęszczane. Najczęściej wysypuje się je żwirem rzecznym, grysem, otoczakami (zwłaszcza w pobliżu wody), a także tłuczniem. Luźno ułożonym nawierzchniom najlepiej jest obłożyć brzegi obrzeżem, aby uniknąć wrastania roślin w powierzchnię wyłożoną kamieniami i zsuwania się materiału na glebę. Warto wykonać brzegi przed wysypaniem materiału. Kamieniami wypełniamy ubite koryto ścieżki, najczęściej dwoma warstwami, z których pierwsza (10-15 cm) składa się z grubszego materiału. Po jego ułożeniu należy go wyrównać i ubić poprzez wałowanie. Drugą warstwę (5-10 cm) stanowią kamienie drobniejsze, które również trzeba dobrze utwardzić walcem. Przy glebie przepuszczalnej można zastosować tylko jedną warstwę, położoną na podsypce z piasku. W pozostałych przypadkach lepszym wyjściem jest wybudowanie ścieżki dwuwarstwowej. Przykład tarasu betonowy wyłożonego drewnem i kamieniami Nawierzchnie twarde (najczęściej powierzchnie tarasów, często uczęszczane ścieżki i chodniki) buduje się z łamanych płyt kamiennych, kostki granitowej lub bazaltowej czy otoczaków, tzw. kocie łby. W zależności od tego, jak bardzo będzie obciążana wykładana powierzchnia materiał układa się na podsypce piaskowej ( ścieżka służąca tylko przemieszczaniu się pomiędzy zakątkami ogrodu) lub na fundamencie betonowym ( często używany chodnik bądź podjazd dla samochodu). Tutaj płyty układaliśmy na podsypce betonowej… …a tak wyglądał efekt końcowy 🙂 Powierzchnie z kostki mogą być układane liniowo (rzędowo), po łuku, w kształcie koła lub tzw. „na dziko”, co jest najbardziej naturalne. Istotną sprawą jest samo układanie kostki. Konieczne są obrzeża, żeby kostka nie rozsuwała się. Spoiny między poszczególnymi kostkami nie mogą być zbyt duże, gdyż materiał będzie się przesuwał. Ponadto kamienne kostki należy układać na „cegiełkę”, aby krzyżowe spoiny nie rozluźniały nawierzchni. Do budowy nawierzchni twardych możecie użyć np. kostki granitowej Nawierzchnie twarde wykonywane z płyt są najprostsze. W tym przypadku nie trzeba układać obrzeży, gdyż płyty zazwyczaj mają duży ciężar i najpewniej nie przemieszczą się względem siebie. Kamienne elementy umieszcza się na warstwie piasku (15 cm). Gdy podłoże, na którym buduje się ścieżkę/chodnik/taras z płyt, jest nieprzepuszczalne, stosuje się dodatkowo 10‑15-centymetrowy podkład z mieszaniny grubego żwiru z piaskiem. Budując nawierzchnie tarasów musimy wziąć pod uwagę miejsce, w jakim ma się ten kąt wypoczynkowy znajdować i czy będzie zadaszony. Materiał kamienny trzeba dobrać pod względem odporności na warunki atmosferyczne. Ponadto wybrany kamień musi współgrać z ogrodem i być bezpieczny w użytkowaniu. Podczas budowy ważne jest, aby taras posiadał delikatny spadek, ułatwiający odpływ wody opadowej. Schody są wdzięcznym elementem architektury ogrodowej. Pełnią zazwyczaj funkcję ciągów komunikacyjnych łączących ścieżki, chodniki czy tarasy położone na różnych poziomach. Jednakże oprócz pełnienia funkcji komunikacyjnej mogą być też znakomitym elementem dekoracyjnym . Istnieje kilka zasad dotyczących ich budowy. Powinny być one konstruowane, gdy nachylenie terenu jest większe niż 10-12%. Istotną sprawą jest stosunek wymiarów dwóch elementów schodów – stopnicy, po której się chodzi oraz podstopnicy – czyli pionowego fragmentu schodów. Znając wzór 2H + T = 63,( gdzie H stanowi długość podstopnicy, a T długość stopnicy a 63 jest średnią długością kroku człowieka) oraz jedną z tych długości możecie w łatwy sposób wyliczyć pozostałą tak, aby schody były wygodne w użytkowaniu. Schody z łupanych kamiennych bloków Schody również mogą być budowane z materiałów sypkich oraz z płyt kamiennych czy kostki. Schody, które mają być wysypane żwirem, grysem czy otoczakami powinny być mało uczęszczane i raczej służyć jako dekoracja ogrodu, gdyż stałe poruszanie się po niestabilnym materiale może być niewygodne i uciążliwe. Schody wykonane z płyt czy kostki są bardziej funkcjonalne, nie mniej jednak mogą być równie dekoracyjne. Warto również wspomnieć, iż płyty kamienne czy kostka wykorzystywane do budowy schodów nie powinny mieć całkowicie gładkiej powierzchni, gdyż będą śliskie. Najlepsza jest powierzchnia nieregularna lub specjalnie wyżłobiona. Dziękuję, że dotrwaliście do końca tego wpisu 😉 Jutro zamierzam zamieścić wpis o ogrodzeniach i murkach z kamienia, do którego przeczytania już teraz serdecznie zachęcam. Z dniem 25 maja 2018r. wchodzi w życie ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) zwanym RODO Wygląd nawierzchni z kamienia jest wyjątkowy! Schody, nawierzchnie i murki z kamienia w ogrodzie buduje się przede wszystkim ze względu na ich walory estetyczne. Decydując się na kamienne elementy w ogrodzie musimy wziąć pod uwagę właściwości zastosowanego kamienia: jego twardość, nasiąkliwość, mrozoodporność, odporność na ścieranie. Murki i mury z kamienia Do budowy murków nadaje się większość kamieni. Najbardziej wytrzymałe są granitowe, bazaltowe i kwarcytowe. Bardzo ładne są murki z wapieni i piaskowców, jednak mogą niszczeć pod wpływem wody. Nie przeszkadza to murkom oporowym – te z odciśniętym piętnem czasu wyglądają bardzo naturalnie. Natomiast mury ogrodzeniowe powinny być przykryte daszkiem. Mury układa się: z kamienia łamanego niesortowanego lub z kamienia polnego – tak zwane mury dzikie; z kamienia łamanego sortowanego lub z kamienia polnego – mury cyklopowe; z kamieni łupanych warstwowo i łupków – mury warstwowe; z kamieni łupanych kostkowo – mury rzędowe. Cokoły. Można je wykonać z otoczaków, kamieni łupanych lub przyciętych w zakładzie kamieniarskim. Najtrwalsze są te ze skał twardych, nienasiąkliwych, takich jak: granit, bazalt, twardy piaskowiec. Inne kamienie trzeba zabezpieczyć przed zabrudzeniem i budując cokół – warto nadać jego szczytowej powierzchni lekki spadek, by zapobiec gromadzeniu się wody. Okładziny ścian zewnętrznych. Do ich wykonania nadają się kamienie podatne na obróbkę, dzięki której można wydobyć ich naturalne piękno. Może to być granit, piaskowiec, sjenit, wapień, marmur. Na okładziny stosuje się różnej wielkości elementy płytowe (grubości 3-5 cm) oraz elementy okładzinowe (grubości 3-12 cm). Nadaje się im najczęściej fakturę polerowaną (granit, marmur), półpolerowaną (wapień) oraz szlifowaną lub łupaną (piaskowiec). Kamień polny. Przykłady ciekawego zastosowania kamienia w domu i w ogrodzie >>> Nawierzchnie z kamienia O przydatności kamieni do budowy nawierzchni decyduje ich odporność na ścieranie, nieduża nasiąkliwość, a także odporność na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych. Najtrwalsze są z bazaltu, z granitu, ze sjenitu i z serpentynitu. Mniej trwałe – podatne na ścieranie i uszkodzenia – z piaskowca, a najmniej trwałe – miękkie i nasiąkliwe – z wapienia. Do wyłożenia nawierzchni w ogrodzie używa się najczęściej kostki 4/6 cm (zwanej często mozaiką). Nawierzchnie można też wybrukować kamieniami polnymi lub ułożyć z płyt kamiennych – przycinanych (grubości około 4 cm i więcej) lub łamanych. Ładnie wyglądają nawierzchnie wykonane z kamiennych elementów różniących się kolorem lub wielkością. Aby nawierzchnie nie były zbyt śliskie, elementy te powinny mieć odpowiednią fakturę: surowo łupaną (kostka), groszkowaną, piaskowaną lub płomieniowaną. Jako wzmocnienia brzegów nawierzchni stosuje się oporniki lub dużą kostkę brukową. Oporniki wykonuje się z granitów, rzadziej z wapieni, a sporadycznie z piaskowców. Do wypełnienia szczelin między kamieniami można użyć grysu. Taras. Do wykańczania nawierzchni tarasu nadają się takie same kamienie jak do budowy nawierzchni w ogrodzie. Pod zadaszeniem mogą być użyte także niezbyt odporne na wpływ warunków atmosferycznych marmury i miękkie piaskowce. Na tarasach dobrze wyglądają elementy o regularnych kształtach, na przykład płyty posadzkowe, które w ogrodzie między roślinami mogłyby wyglądać sztucznie. Schody z kamienia Kamień do budowy schodów powinien być, podobnie jak do wykonania nawierzchni, odporny na ścieranie. Schody można wykonać z: bloków kamiennych – robi się je najczęściej z granitu i piaskowca. Typowy stopień ma wymiary 15/35 cm i kształt prostokątny albo klinowy; kamienia łupanego warstwowo i kostkowo; kamienia łamanego – najlepsze będą kamienie duże i płaskie. Stopnie schodów powinny być piłowane, piaskowane, groszkowane lub szlifowane, bo wtedy nie są śliskie. Obróbkę kamienia wykonuje się na zamówienie. Kamień do ogrodów skalnych Do budowy ogrodu skalnego można użyć każdego rodzaju kamienia – dobre będą zarówno kamienie narzutowe, bryły skalne, jak i kamienie łamane lub łupane. Ciekawie wyglądają samorodki wapienne i różnego rodzaju łupki. Należy jednak unikać zastawiania wielu rodzajów skał, bo wtedy ogród skalny będzie wyglądał sztucznie, powinno się natomiast używać do jego budowy kamieni różnej wielkości. Uwaga! W sąsiedztwie murków z wapienia nie należy sadzić roślin lubiących kwaśną ziemię, bo z wapieni wymywane są niewielkie ilości wapnia, który ją alkalizuje. Kamień do oczka wodnego Wybór kamienia do wykonania oczka wodnego jest niemal nieograniczony. Z jednym wyjątkiem – lepiej zrezygnować z wapieni, dolomitów i marmurów. Woda wypłukuje z nich niewielkie ilości wapnia, a to nie sprzyja rozwojowi ani roślin, ani ryb. Oczka wodne, które naśladują naturalne sadzawki, wykonuje się z różnej wielkości kamieni narzutowych i brył skalnych. Ale można też zbudować je z ciosów, kamieni łupanych i łamanych. Urodę wielu kamieni można docenić dopiero wtedy, gdy są zanurzone w wodzie – tak jest na przykład w przypadku serpentynitu. Elementy małej architektury ogrodowej z kamienia I tu jest duża dowolność stosowania materiałów kamiennych, choć przeważają granity, piaskowce i wapienie. Wszystkie elementy kształtem, kolorem i wymiarem powinny być dostosowane do miejsca, w którym mają się znaleźć. Najczęściej z kamienia wykonuje się rzeźby, meble, donice, lampy, grille, fontanny, słupki, poidełka dla ptaków, zegary słoneczne. Autor: Andrzej Szandomirski Kamień do budowy schodów powinien być odporny na ścieranie Gdzie kupować kamień do ogrodu? Kamienie można kupować bezpośrednio w kamieniołomach, u kamieniarzy, w centrach ogrodniczych i sklepach z materiałami budowlanymi. Cena zależy od rodzaju kamienia, jego ilości i rejonu kraju – im bliżej kamieniołomu, tym taniej. Niemałe znaczenie ma koszt transportu, często bywa droższy niż same kamienie. Niektórzy sprzedawcy przy dużych zakupach oferują korzystne rabaty, czasem nawet bezpłatny dowóz do ogrodu (najczęściej w promieniu do 30 km). Jeśli potrzebujemy dużą ilość kamienia, warto rozważyć zakup bezpośrednio u wydobywcy. Będzie dużo taniej, poza tym sami będziemy mogli wybrać odpowiadający nam materiał. Wybierając rodzaj kamienia, należy dopasować go do materiałów wykończeniowych domu. Nie bez znaczenia pozostaje też otoczenie – materiał pochodzący z okolicy, w której powstaje ogród, zwiąże go z krajobrazem. Jak zabezpieczyć kamienne elementy Chociaż kamień jest najtrwalszym materiałem budowlanym, to jednak i on z czasem starzeje się i przede wszystkim – brudzi. Można temu zapobiec, polerując lub szlifując jego powierzchnię. Wygładzona powierzchnia ma mniej porów, dzięki czemu staje się mniej nasiąkliwa i też kamień zaimpregnować. Spośród wielu środków chemicznych można wybrać preparaty impregnujące kamień (Funcosil OW, Sarsil H-14/R, Sopro MNF 704), impregnujące i zarazem wzmacniające jego strukturę (Sarsil W) oraz te ożywiające kolor (Funcosil AS Fassadensiegel, Sopro MNF 705). Zabezpieczenie 1 m2 kamienia kosztuje 13-30 czyścić kamień Niektóre kamienie (jak wapienie) wspaniale się patynują i z wiekiem wyglądają coraz lepiej. Inne (jak piaskowce) łatwo wchłaniają brud, co je szpeci. Zabrudzone powierzchnie można wyczyścić specjalnym urządzeniem do czyszczenia pod ciśnieniem wodą lub piaskiem (można je kupić lub wypożyczyć w wypożyczalni sprzętu ogrodniczego). Dostępne są również środki chemiczne do czyszczenia kamienia z tłustych plam i innych zanieczyszczeń (Atlas Silstop, Lifhofin MN, Sopro MNF 706), a także z grzybów, glonów i zabrudzeń roślinnych (Alkutex Fassadenreiniger-Paste, Atlas Mykos, Lithofin Allex, Sopro AFR 746). Niestety, nie da się całkowicie usunąć z kamienia zabrudzeń z zaprawy. Dlatego w trakcie prac budowlanych trzeba ją usuwać, zanim zaschnie. Zanim kupisz kamień do ogrodu, zastanów się: czy do ogrodu jest odpowiedni dojazd dla dużego samochodu i czy taki samochód nie uszkodzi nawierzchni podjazdu? w jaki sposób zamierzasz przenosić kupiony kamień na miejsce przeznaczenia? Czy nie lepiej zamówić transport samochodem wyposażonym w dźwig i większe głazy od razu umieścić na miejscu docelowym? czy sam zamierzasz, układając kamienie, dopasowywać je i docinać. Pamiętaj, że łatwe w obróbce są: granity, marmury, większość piaskowców, sjenity, wapienie, a bardzo trudne: bazalty, kwarcyty i piaskowce krzemionkowe. Sonda Najlepszy materiał do wykończenia podłogi na tarasie to: Gres, jest super wytrzymały i łatwy do utrzymania w czystości Drewno, jest przyjemne w dotyku, daje uczucie ciepła i przytulności Płyty betonowe, są trwałe i mają wysokie właściwości antypoślizgowe Deski kompozytowe, przypominają naturalne drewno, nie wymagają konserwacji Żywice, dają gwarancję szczelności i zrobione z nich posadzki są łatwe w konserwacji Kamień, elegancki, solidny i ponadczasowy Krok 1. Zaprojektuj swój kominek. Zrób szkic obszaru, w którym planujesz zbudować kominek, i określ wysokość, szerokość i głębokość kominka. Na przykład możesz zbudować wolnostojący kominek lub dramatyczny kominek z kamienia polnego, który pokrywa całą ścianę. Wybierz lokalizację komina i paleniska. Ogród jest naturalnym otoczeniem dla kamienia, dlatego stosując go tam, można wprowadzić wiele ciekawych i funkcjonalnych elementów wokół domu, a jednocześnie uniknąć rażących kontrastów. Taras Kamień na taras dobiera się nieco inaczej niż do domu, nie każdy też nadaje się do stosowania na zewnątrz. Piaskowiec przeznaczony do wykończenia nawierzchni tarasu powinien mieć nasiąkliwość nieprzekraczającą 3%, ale i tak ze względu na niewielką jego odporność na warunki atmosferyczne, wskazane jest, by taras był zadaszony. Piasek nanoszony na butach bezpośrednio z ogrodu powoduje szybkie ścieranie powierzchni piaskowca. Również wapienie zaleca się układać na zadaszonych tarasach i zabezpieczać przed nanoszeniem piasku. Na tarasie można ułożyć płyty o fakturze łupanej (fot. Libet) Płyty tarasowe PASTELLA (fot. Semmelrock) Kamienna powierzchnia po zmoczeniu może stać się bardzo śliska. Dotyczy to przede wszystkim twardych kamieni, zwłaszcza granitu. Aby temu zapobiec, kamieniowi posadzkowemu nadaje się specjalną fakturę przez groszkowanie lub płomieniowanie. Przeczytaj Może cię zainteresować Dowiedz się więcej + Pokaż więcej Groszkowanie wykonuje się przez obróbkę kamienia specjalnym młotkiem groszkownikiem. Uzyskuje się w ten sposób fakturę z regularnymi punktami wklęsłymi i wypukłymi. Groszkowanie pozbawia kamień intensywności barwy. Płomieniowanie to obróbka kamienia za pomocą palnika. Nadaje ono powierzchni naturalny wygląd i chropowatą fakturę. Po płomieniowaniu barwa pozostaje równie intensywna jak przed. Aby zapobiec śliskości nawierzchni kamiennej, można też zastosować materiał o fakturze łupanej, to znaczy uzyskany przez dzielenie brył kamienia wzdłuż płaszczyzn łupliwości. Na takim materiale nie są widoczne ślady narzędzi. Oprócz opisanych rodzajów wykończenia stosuje się też faktury: piłowaną – uzyskiwaną przez ręczne lub maszynowe piłowanie piłami zębatymi; nawierzchnia z materiału o takiej fakturze pokryta jest nieregularnie rozmieszczonymi, równoległymi rowkami o głębokości 3 mm, półpolerowaną – to znaczy polerowaną do osiągnięcia szorstkości między 0,04 a 0,08 mm. Ścieżki, krawężniki, schody Należy pamiętać, że schody nie mogą być zbyt śliskie (fot. Artstone) Ścieżki i schody z naturalnego kamienia bardzo dobrze wtapiają się w zieleń ogrodu. Dzięki temu są nie tylko funkcjonalne, ale pełnią też funkcję dekoracyjną. Ponadto kamień jest jednym z najtwardszych materiałów, jakich można użyć w ogrodzie. Najczęściej stosuje się granit, bazalt i piaskowiec; na nawierzchnie można też użyć kostki marmurowej, kwarcytowej, porfirowej lub płyt z łupka. Uwaga! Kostka bazaltowa staje się bardzo śliska podczas deszczu. Podobnie jak kamień układany na tarasie, również i ten na ścieżkach należy wykończyć, by nie był zbyt śliski. I tu możemy zastosować płomieniowanie, groszkowanie i piaskowanie lub użyć materiału o fakturze łupanej. Elementy kamienne przeznaczone na nawierzchnie ścieżek, dróg i schodów mogą mieć formę kostki (sześcianów o ostrych lub zaokrąglonych brzegach), płyt grubości 3-5 cm w różnych rozmiarach – prostokątnych lub o nieregularnych kształtach. Kostkę najczęściej układa się tak, by elementy ściśle do siebie przylegały, natomiast płyty mogą leżeć luźno, a przerwy między nimi można wypełnić korą lub pozwolić wyrosnąć trawie. Poradnik Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek! Ciekawym rozwiązaniem jest też połączenie różnych rodzajów i kształtów kamienia. Można na przykład ułożyć ścieżkę z płyt piaskowca, a obrzeża wykończyć kostką granitową. Taka kostka oddzielając ścieżkę od trawnika ułatwi koszenie trawy. W ten sposób można też wyznaczyć granice rabat. Ogrodzenia Fragment ogrodzenia wykonanego z łupka (fot. JKSM) Kamienne ogrodzenia mogą przybierać rozmaite formy: mogą być pełne lub ażurowe, łączące różne rodzaje kamienia lub różne rodzaje materiałów. Ciekawy efekt daje połączenie z kamieniem metalowych prętów, drewnianych sztachetek lub cegieł. Wprowadzenie przęseł np. z prętami lub sztachetami dodaje ogrodzeniu lekkości. Jego wygląd zależy również od tego, czy spoinowanie będzie w tym samym odcieniu co kamień czy kontrastowe. Kamienie w ogrodzeniu mogą być ułożone w układzie regularnym lub luźnym. Najczęściej stosowane kamienie to piaskowiec, wapień lub kamień polny (na przykład łupany). Pnącza porastające ogrodzenie kamienne podkreślają jego naturalny charakter, a jednocześnie łagodzą jego surowy wygląd. Ławki, donice i inne Ławeczka i donica z piaskowca (fot. Firma Z&Z Stein) Wiele elementów wyposażenia ogrodów wykonuje się również z kamienia. Materiałem często stosowanym jest piaskowiec. Ładnie wyglądają ławeczki, zwłaszcza spatynowane, stojące pod drzewami czy na trawniku. W ogrodzie można też ustawić kamienne donice, albo gazony. Kamień dobrze komponuje się z wodą, dlatego okłada się nim oczka wodne i buduje z niego wodne kaskady. Jak dbać o kamień? Konieczność wykonywania zabiegów takich jak mycie, piaskowanie czy impregnacja, wynika z tego, że jak wszystkie materiały, także i kamień w ogrodzie ulega z czasem degradacji. Niszcząco działają nań przede wszystkim czynniki atmosferyczne: wiatr, wilgoć, opady atmosferyczne, promieniowanie UV, zmiany temperatury, a zwłaszcza mróz. Również wody gruntowe mogą stanowić zagrożenie dla kamienia w ogrodzie, ponieważ zawarte w tych wodach związki chemiczne mogą wnikać w strukturę kamienia i niszczyć go. Kamień może być też zaatakowany przez porosty, mchy i grzyby. W atmosferze natomiast znajdują się niszczące gazy i pyły, które mogą atakować kamień, również w postaci kwaśnych deszczów, które niszczą strukturę kamienia przez wymywanie jego składników. Inną przyczyną niszczenia mogą być błędy wykonawcze: niezaimpregnowanie powierzchni, nieodpowiednie zaprawy, wadliwe spoinowanie. Płukana kostka brukowa LA LINIA to elegancki styl i szlachetność materiałów (fot. Semmelrock) Impregnacja. Aby ograniczyć działanie tych czynników, w ogrodzie należy zaimpregnować. Dzięki temu, że impregnacja zatyka pory, woda nie wnika w głąb kamienia, co chroni przed jego łuszczeniem i niszczeniem. Impregnacja chroni kamień przed zabrudzeniem i zapobiega rozwojowi na jego powierzchni porostów i glonów, które sprawiają, że ścieżki kamienne stają się śliskie. Stosuje się preparaty silikonowe, żywice epoksydowe lub związki krzemu. Koszt impregnacji zależy od ilości użytego impregnatu. Zabiegami, które również znacznie ograniczają osadzanie się brudu są szlifowanie, polerowanie i wygładzanie. Im powierzchnia jest gładsza, tym mniej zanieczyszczeń się na niej osadza. Należy jednak pamiętać, że zabiegi te wykonuje się przed ułożeniem kamienia. Płyty z linii Libet Impressio pozwalają na stworzenie ponadczasowych aranżacji nawierzchni na tarasie (fot. Libet) Czyszczenie. Powierzchniowe, niewielkie zabrudzenia można usuwać wodą i miękką szczotką. To, jakiej szczotki należy użyć, zależy od rodzaju czyszczonego kamienia – zbyt twarda może porysować delikatną powierzchnię. Mycie kamienia wodą z węża może być nieskuteczne, a jednocześnie doprowadzić do zawilgocenia. Dużo lepszym rozwiązaniem jest użycie myjki ciśnieniowej do usunięcia osadów i brudu. Dotyczy to oczywiście kamienia zastosowanego na zewnątrz. Jeśli woda, nawet pod dużym ciśnieniem nie usuwa zanieczyszczeń, stosuje się środki chemiczne. Takie czyszczenie musi być jednak wykonane przez wyspecjalizowaną firmę. Rozcieńczonym kwasem fluorowodorowym usuwa się na przykład sadzę z piaskowca. Kwasem siarkowym (również rozcieńczonym) usuwa się z piaskowca mchy, porosty i ślady rdzy. Kwasów szczawiowego i chlorowodorowego używa się do czyszczenia wapieni. Stosowanie środków chemicznych może być niebezpieczne dla zdrowia, dlatego nie wolno takiego czyszczenia wykonywać samodzielnie. Inną metodą jest piaskowanie, któremu najczęściej poddaje się piaskowiec. Jeśli piaskowiec przez dłuższy czas nie jest czyszczony, zaczyna szarzeć. Piaskowanie wykonuje się na sucho za pomocą piaskarek. W zależności od rodzaju czyszczonej powierzchni oraz stopnia zabrudzenia można regulować ciśnienie, ostrość i twardość strumienia. Jaki kamień? Poszczególne rodzaje kamienia różnią się znacznie twardością i porowatością, te zaś cechy decydują o tym, jaka jest jego wytrzymałość, ścieralność i nasiąkliwość. Im bardziej miękki jest kamień, tym szybciej będzie niszczał i tym więcej czasu będzie trzeba poświęcić na jego impregnację i pielęgnację. Najtwardsze płyty, wykonane z granitu, bazaltu, sjenitu i łupków są nienasiąkliwe, odporne na mróz i na inne czynniki atmosferyczne. Miękkie – piaskowce, wapienie, trawertyny i alabastry – są porowate, a przez to nasiąkliwe i łatwo się brudzą. Granit. Występuje w różnych odcieniach szarości, różu, bywają też granity czerwonawe, żółtawe lub pstre. Kamień ten jest odporny na mróz, promienie UV, wysoką temperaturę, kwasy i zasady. Charakteryzuje się małą ścieralnością i nasiąkliwością, nie wchłania również tłuszczów. Obróbka granitu nie jest zbyt trudna, łatwo się go również szlifuje i poleruje. Nie wymaga żadnej specjalnej pielęgnacji. Piaskowiec. Może być szary, beżowy, a nawet czerwony i biały. Poszczególne jego odmiany mogą znacznie różnić się między sobą właściwościami, np. nasiąkliwością. Piaskowiec łatwo się ściera, jest łatwy w obróbce, można go szlifować, jednak nie daje się polerować. Jego nasiąkliwość waha się od 1,2% do 9%. Należy go często czyścić i Jest porowatą odmianą wapienia. Występuje w różnych odcieniach: od białego przez beżowe, żółte i czerwone. Głębokie pory trawertynu często się szpachluje, a następnie kamień poddaje się polerowaniu i impregnuje. Jeśli jako szpachli używa się żywicy lub silikonu, zarys porów pozostaje widoczny. Dzięki impregnatom trawertyn staje się odporny na zabrudzenia i wilgoć, jednak impregnację trzeba Kamień o bardzo urozmaiconym ubarwieniu: bywa jasnoperłowy, biały, niebieskoszary, popielaty lub zielonkawy i często ma różowe żyłki lub białe smugi; po zaimpregnowaniu kamienia jego kolor staje się intensywniejszy. Marmury nie są odporne na oddziaływania atmosferyczne: pod ich wpływem mogą powstawać nawet ubytki. Niektóre odmiany są mrozoodporne. Marmur dobrze poddaje się obróbce oraz polerowaniu, dzięki któremu jego powierzchni można nadać lustrzany połysk. Bazalt. Może być czarny lub ciemnoszary. Należy do najtwardszych i najbardziej wytrzymałych kamieni. Jest trudny w obróbce, ale nadaje się do Jest dostępny w kolorach: brązowym, jasnobeżowym, różowym lub szarym, najczęściej z żyłkowaniem. Stosuje się dwie odmiany miękką (lekką) i twardą (zbitą). Wapienie mają słabą odporność na warunki atmosferyczne i dużą ścieralność. Wymagają impregnacji. Łupki. Najczęściej dominuje w nich jeden minerał. Dzięki temu występują w bardzo różnych kolorach na przykład w grafitowym, zielonym, bordowym, rudym, miodowym, czarnym czy brązowym. Również ich cechy zależą od składu. Charakterystyczna, warstwowa struktura łupka pozwala na uzyskiwanie z niego cienkich płytek. Występują między innymi łupki grafitowe, serycytowe, łyszczykowe, chlorytowe, mikowe. Nie są zbyt trudne w Jest materiałem sztucznie wytworzonym na bazie naturalnego kamienia, jest od niego lżejszy i tańszy. W skład konglomeratu wchodzi mączka kamienna oraz żywica poliestrowa. Najczęściej stosuje się mączki marmurowe, a także kwarcowo-granitowe. Mączka może być drobnoziarnista lub gruboziarnista. Konglomerat zazwyczaj zawiera 95% mączki i 5% żywicy. Dostępny jest w szerokiej gamie kolorów i wzorów imitujących prawdziwy kamień na przykład marmur. Jest odporny na ścieranie, uderzenia oraz na promienie UV. Charakteryzuje się niską nasiąkliwością. Katarzyna Olędzka bfRlw.